Categories: Каляндар

20 год нездзейсненай беларусізацыі

Роўна 20 год назад, 26 студзеня 1990 г., Вярхоўны Савет БССР прыняў Закон “Аб мовах БССР”, які надаў беларускай мове статус адзінай дзяржаўнай у Беларусі. Падкрэслім: надзвычай смелы для тагачаснай Беларусі закон быў ухвалены менавіта партыйнымі бонзамі. У краіне пачалася беларусізацыя.

А што было б з матчынай мовай, калі б не рэферэндум 1995 года, не заход адраджэння?

Алег Трусаў лічыць галоўнай памылкай адраджэнцаў на пачатку 1990-х, што “не з таго пачалі”.

“Трэба было спачатку брацца не за школы, а за універсітэты. Калі б мы за два гады перавялі ўсе універсітэты на беларускую мову, школы б самі перайшлі, як гэта адбылося ва Украіне. Паўнавартасную беларускамоўную сістэму вышэйшай адукацыі цалкам рэальна было зрабіць за пяць год. І разбурыць яе потым было б вельмі цяжка, бо, напрыклад, тыя выкладчыкі, якія пачалі чытаць лекцыі па-беларуску тады, працягваюць і цяпер, — прыпускае лідэр ТБМ. — Цяпер бы ў беларускамоўныя школы стаялі б чэргі, а “рускіх” засталося б 10-15%. І польскія, і літоўскія былі б…”

“Калі б не адкат, які пачаўся ў 1995 годзе, сёння ў Беларусі былі б другія адносіны да мовы і зусім іншая абстаноўка. Але ў любым разе, у пачатку 1990-х быў дадзены магутны штуршок адраджэнню і развіццю беларускай мовы, карэнным чынам змянілася стаўленне да гістарычнага мінулага краіны…” — заўважае экс-кандыдат у прэзідэнты ад аб’яднанай апазіцыі.

dzedzich

Share
Published by
dzedzich
Tags: БССР

Recent Posts

Павел Ferenc: праз музыку я разумею свет

Павел Феранец, ці Ferenc, – ідэальны суразмоўца. Дамаўляемся пра сустрэчу – адразу падбіраем зручны для…

2 дні ago

Ад сметніка да фотазоны. Як жыхары простага шматпавярховіка мяняюць сваё асяродзе

Гэты новы дом у цэнтральнай часцы горада на вуліцы Гогаля здаваўся ідэальным, калі тут набывалі…

1 тыдзень ago

Абмен раслінамі ў “Таполі”: каб зялёнага было больш

Ідэальны адпачынак – гэта час, праведзены сярод тых, хто з табой на адной хвалі. У…

2 тыдні ago

Суботнік – гэта проста. Як берасцейцы паляпшаюць сваё наваколле

Чалавек сам стварае сваё наваколле. Да такой высновы аднойчы прыйшлі жыхары сціплага пяціпавярховага дома ў…

2 тыдні ago

Ад маркету да фотастудыі: як Даша Сідарэнка змяняе культурнае жыццё Берасця

Існуе меркаванне, што Берасце – нецікавы горад, у якім няма куды схадзіць, але насамрэч гэта…

3 тыдні ago

Вікторыя Цэкат – арганізатарка фотадня для мам з “Без межаў”

Для кожнага з нас словы “макіяж”, “фрызура”, “фотаздымкі” значаць нешта сваё. Для некага гэта частка…

3 тыдні ago