Як выжывае сёння беларуская школа? На што расходваюцца бацькоўскія грошы? І як угаворваюць уступаць у БРСМ? Аб гэтым і іншым распавялі на ўмовах ананімнасці дырэктара школ.
Абавязковая падпіска
– Штоквартальна да нас даводзіцца план падпіскі для школьнай бібліятэкі на дзяржаўныя СМІ (практычна ўсё найменні). І нават на маю маленькую школу гэты план можа ўключаць 2-3 асобніка некаторых газет. Навошта? Тым больш што некаторыя газеты ніхто не чытае! Плюс да гэтага кожнай школе даводзіцца план індывідуальнай падпіскі на дзяржаўныя часопісы і газеты. Выкананне плану цвёрда кантралюецца.
Як выкарыстоўваюцца «добраахвотныя» бацькоўскія унёскі
– Сітуацыя такая, што без «добраахвотных» бацькоўскіх унёскаў школа ў гаспадарчым плане не выжыве. Трэба купляць фарбу, шпалеры, клей, канцылярскія тавары, сантэхніку, мэблю. Палова (калі не больш) выдаткаў на набыццё матэрыялаў і абсталяванні пакрываецца за рахунак бацькоўскіх грошай. Сцвярджэнне аб тым, што дзяржава вылучае досыць сродкаў з бюджэту, – хлусня. Кожная школа ў залежнасці ад прэстыжнасці і магчымасцяў бацькоў – патэнцыйных «добраахвотных» фундатараў усталёўвае сваю прыкладную месячную стаўку збору. Гэта праводзіцца праз рашэнне агульнашкольнага бацькоўскага збору. А далей ідзе выбіванне з бацькоў абумоўленай сумы, што становіцца адным з абавязкаў класнага кіраўніка. Што і за якую суму набыта, можна лёгка праверыць. Мы гэтаму не перашкаджаем. З кожным годам збіраць грошы з бацькоў становіцца ўсё цяжэй, і асноўны чыннік тут нават не ў тым, што жыць сталі бядней, а ў тым, што службоўцы, выступаючы па тэлебачанні і ў дзяржаўных СМІ, запэўніваюць, што грошай у школах хапае, а дырэктары школ – жулікі!
– Як вы ўздзейнічаеце на тых, хто адмаўляецца здаваць грошы?
– Спрабуем заклікаць да сумлення і разуменню. На дзецях гэтая сітуацыя ніяк не адлюстроўваецца. Сярод «адмоўнікаў» ёсць усе пласты насельніцтва. Хтосьці не здае з прынцыпу, а хтосьці – з беднасці.
Дзе ўзяць тоны металалому?
– Пазабюджэтная дзейнасць – яшчэ адзін галаўны боль дырэктара школы. Хоць цяпер дзейсным законам аб адукацыі і Кодэксам законаў аб адукацыі прама забараняецца давядзенне школам якія-небудзь планаў па пазабюджэтнай дзейнасці, гэтыя артыкулы як ігнараваліся, так і ігнаруюцца. Як і перш, школам даводзяцца кантрольныя лічбы па рэшце макулатуры, металалому; колькасці сродкаў, якія неабходна запрацаваць ад падавання платных адукацыйных паслуг. Толькі завуцца яны не планавымі заданнямі (гэта было бы занадта відавочнае парушэнне закона), а прагнознымі паказчыкамі, але ад гэтага іста не змяняецца, бо прагнозныя паказчыкі ўсталёўваюцца зверху без усякага ўліку меркавання школьных калектываў і строга абавязковыя да выканання. Калі з макулатурай усё больш або меней выканальна, то з платнымі адукацыйнымі паслугамі дзела нашмат складаней. А з выкананнем прагнозу па зборы металалому – наогул катастрофа! Дзе школе знайсці некалькі тон металалому? Кансервавымі слоікамі і старымі газавымі плітамі такая колькасць не зачыніш… Раней дапамагалі вырашаць праблему прамысловыя прадпрыемствы, але зараз і ім усталявалі немалыя планы па рэшце металалому.
Нікога асабліва не хвалюе, хто будзе прыняты ў БДСМ
– Існуе сярэднегарадскі паказчык па наборы ў БРСМ, і калі твая школа адстае, то табе пакажуць на недапушчальнасць такой сітуацыі. Па вялікім рахунку нікога асабліва не хвалюе, хто будзе прыняты ў БДСМ. Галоўнае – забяспечыць адсотак не ніжэй, чым у іншых школах. Таму задача ўцягвання моладзі ў БДСМ ізноў жа кладзецца на плечы класных кіраўнікоў, ад якіх патрабуецца даць паказчык. Аб тым, як класныя кіраўнікі ўгаворваюць сваіх вучняў уступіць у БДСМ, трэба спытаць у іх. Па ісце, БДСМ паўтарае тыя жа памылкі, што ў свой час і ВЛКСМ, – заганяе ў шэрагі арганізацыі як мага больш людзей, не асабліва задумляючыся, ці трэба ім гэта.
Паводле: Хартыі 97
