Падлеткавы сэкс становіцца не выключэннем, а правілам

Амаль трэць беларускіх падлеткаў пачынаюць палавое жыццё ва ўзросце да 15 гадоў.

Медыкі папярэджваюць, што ранні сэксуальны дэбют павышае рызыку «профільных» інфекцый і незапланаванай цяжарнасці, а псіхолагі лічаць, што негатыўныя наступствы ранняга сэксуальнага дэбюту могуць траўміраваць чалавека на ўсё астатняе жыццё.

Па дадзеных электроннага штотыднёвіка «Демоскоп», сярэдні ўзрост пачатку палавога жыцця нашых сучаснікаў складае 15-16 гадоў. Напрыклад, у Германіі – 15,9, Швецыі – 16,1, ЗША – 16,9, Швейцарыі – 17,3. У Беларусі сярэдні ўзрост сэксуальнага дэбюту, па дадзеных праекта Праграмы развіцця ААН (ПРААН) і Агенцтва ЗША па міжнароднаму развіццю (USAID) «Здаровая сям’я», – 14,6 гадоў. Кожная 13 дзяўчына пачынае сэксуальнае жыццё да 14 гадоў, кожная пятая – да 16 гадоў. Большасць беларусак ва ўзросце 18-21 года маюць вопыт сэксуальных адносін.

Як адзначыла галоўны педыятр Міністэрства аховы здароўя Алена Нявера, каля 27% беларускіх падлеткаў пачынаюць сэксуальнае жыццё ў 15 гадоў або раней. Гэта прыкладна адпавядае дадзеных Сусветнай арганізацыі аховы здароўя для 30 краін еўрапейскага рэгіёну.

Як лічыць Алена Нявера, сёння ў большасці беларускіх падлеткаў адсутнічае імкненне да здаровага ладу жыцця і захаванню рэпрадуктыўнага здароўя для стварэння сям’і. Праблема рэпрадуктыўнага здароўя моладзі ў Беларусі ў цэлым стаіць вельмі востра.

Па дадзеных апытання дзяўчат цэнтрамі, дружалюбных падлеткам, толькі 12% бяспечным сэксуальным паводзінамі лічаць ўстрыманне. Амаль 58% у якасці бяспечных сэксуальных паводзінаў назвалі сэкс з прэзерватывам, каля 30% – сэкс з пастаянным партнёрам. Аналагічныя вынікі атрыманы па выніках анкетавання юнакоў. Многія з іх маюць “дастаткова скажонае паняцце” аб рэпрадуктыўнай сістэме чалавека, адзначыла галоўны педыятр Міністэрства аховы здароўя.

Ранні пачатак палавога жыцця, наяўнасць шматлікіх партнёраў павялічвае верагоднасць развіццё рака шыйкі маткі. У жанчыны, якая мела больш за шэсць партнёраў або аднаго партнёра з багатым сэксуальным вопытам, верагоднасць інфікавання падвышаецца да 98%.

Псіхолаг Наталля Аліферовіч лічыць, што шмат у чым ранні пачатак палавога жыцця справакаваны развіццём высокіх тэхналогій і уплывам інтэрнэту: «Адбываецца лібералізацыя поглядаў на сэксуальныя адносіны па-за шлюбам. Акрамя таго, мы ядзім ежу з гармонамі, у нас дрэнная экалогія. Гэта шмат у чым правакуе той фон, на якім рана пачынаюць палавое жыццё. На жаль, у наш час дзеці сацыяльна і псіхалагічна спеюць пазней, чым іх аднагодкі колькі-то дзясяткаў гадоў таму. Часта фізіялагічна людзі ўжо сталыя, а псіхалагічна – не ».

Псіхолаг адзначыла, што хоць і здараецца часам, што людзі, пакахаўшы адзін аднаго ў юнацтве, усё жыццё жывуць разам і шчаслівыя, для большасці 15-16 гадоў – гэта па-ранейшаму ўзрост пошуку сябе, калі людзі вучацца сябраваць і любіць па-сапраўднаму. Падлеткам, якія вырашылі ўступіць у сэксуальныя адносіны, варта мець на ўвазе, што адной з праблем, якія чакаюць іх у якасці яго наступстваў, з’яўляецца траўматызацыя з-за таго, што адносіны з партнёрам не былі выбудаваныя. Калі адбываецца разрыў, у юным узросце выпрабоўваюць моцнае ўзрушэнне.

«У будучыні, – адзначыла псіхолаг, – гэта можа пацягнуць за сабой тое, што чалавек наогул не будзе верыць у каханне і нейкія ўзаемаадносіны або досыць цынічна ставіцца да блізкасці, якая ўключае ў сябе не толькі сэксуальныя адносіны, але і здольнасць давяраць сябе іншаму чалавеку ».

На жаль, адзначыла псіхолаг, дзяўчаты, якія пачалі палавое жыццё ў раннім узросце, папаўняюць шэрагі жанчын са мноствам сэксуальных партнёраў, не здольных падтрымліваць стабільныя адносіны з адным чалавекам.

Дзеці павінны ведаць, што ранняя цяжарнасць – гэта пагроза для будучыні здароўя і сацыяльнай

адаптацыі.

«Амерыканскія даследаванні паказваюць, што калі дзяўчынка нараджае дзіця ў 16 гадоў, то яна, як правіла, не развіваецца і аказваецца ў ролі хатнія гаспадыні. Праблема абортаў у такім узросце таксама вельмі значная і прыводзіць да сур’ёзных наступстваў для фізічнага і псіхалагічнага здароўя. Гэта занадта дарослыя рашэння – нараджаць ці не нараджаць дзяцей. Многія дарослыя жанчыны жывуць з пачуццём вялікай віны перад тым ненароджаным дзіцяці, які быў выпадкова зачаты ці ледзь не пры першым палавым кантакце ».

Па словах Алены Нявера, у Беларусі на тысячу дзяўчат 15-17 гадоў прыпадае 13,7 выпадку цяжарнасці. Гэта сярэдні паказчык для краін Заходняй Еўропы. У мінулым годзе выяўленая цяжарнасць у дзяўчынак-падлеткаў скончылася родамі ў дзве трэці выпадкаў.

«Я б не сказала, што гэта добры паказчык, – адзначыла Алена Нявера. – Таму што або роды, або перапыненне цяжарнасці – гэта аднолькавае няшчасце для дзяўчынкі, для яе сям’і і для грамадства ».

Паводле слоў спецыяліста, неабходна дамагацца таго, каб у дзяўчынак-падлеткаў не наступала цяжарнасць. Застаецца пытанне – як гэта зрабіць.

Нягледзячы на ​​тое, што ёсць шмат контрацептівов і розных праграм па рэпрадуктыўнага здароўя, кожны выпадак вельмі індывідуальны, падкрэслівае Наталля Аліферовіч: «Сэксам лепш пачынаць займацца, калі сфармаваны больш дарослы погляд на жыццё, таму што жанчына, якая займаецца сэксам, заўсёды можа стаць маці . Ніякія контрацептівы не даюць 100% гарантыі. Заўсёды бываюць нейкія збоі. Калі дзяўчына задумаецца аб адказнасці, якая ляжыць на ёй у выпадку пачатку палавога жыцця, то, не выключана, пагодзіцца пачакаць ».

У бацькоў ёсць толькі адзін спосаб ўздзейнічаць на сітуацыю – гаварыць са сваімі дзецьмі, падкрэсліваючы пры гэтым, што яны не могуць забараніць тое, што не здольныя кантраляваць. Трэба прасіць падумаць аб наступствах. Пры гэтым псіхолаг лічыць неразумным пачынаць казаць пра сэкс з дзецьмі і ледзь ці не купляць ім прэзерватывы на ўсялякі выпадак, калі яны самі і не думаюць пра гэта. Разам з тым псіхалагічны гвалт і цвёрды кантроль – гэта яшчэ адна крайнасць. Калі дзяўчынку пастаянна палохаюць цяжарнасцю і тым, што хлопчык яе кіне, выракаюць тым самым на няшчаснае жыццё.

Паводле naviny.by