Студэнцкая дэмакратыя па-еўрапейску

У еўрапейскім універсітэте ў кожнага студэнта ёсць магчымасць уплываць на адукацыйны працэс. Жадаеце даведацца, як у ВНУ ЕЗ прымяняюцца прынцыпы ўсеагульнай роўнасці і самакіравання студэнтаў?

Пачнем з таго, што кіраўніцтву любога еўрапейскага універсітэта вельмі важна звесці да мінімуму негатыўныя ўражанні студэнтаў аб навучанні і пакінуць як мага больш уражанняў добрых. Таму кожнаму студэнту прадастаўлена магчымасць выказаць сваё меркаванне і быць пачутым. Калі навучэнцам не падабаецца нешта з тэм ці здалося, што матэрыял зусім састарэў, калі ў ВНУ дзейнічае нязручны расклад заняткаў ці існуе занадта вялікая акадэмічная нагрузка, калі педагог здаецца некампетэнтным або ўзнікае яшчэ якая-небудзь сітуацыя, якая патрабуе ўмяшання з боку – не варта адкладаць гэтае пытанне!

Ваша меркаванне важна для нас

Многім студэнтам у ЕЗ знаёма пасада атэстуючага (course evaluator). Студэнт, які пагадзіўся быць атэстуючым, збірае ацэнкі і ўражанні сакурснікаў аб пройдзеным прадмеце і абмяркоўвае іх з выкладчыкамі курсу. Па выніках такіх гутарак да наступнага года курс навучання паляпшаецца.
У канцы навучальнага года куратар праграмы збірае разам ўсіх атэстуючых і апытвае іх аб агульнах уражаннях ад навучання. Тут ужо важна меркаванне навучэнцаў не толькі аб навучальным працэсе, але і аб іншых баках універсітэцкай жыцця: аб мерапрыемствах і забаўках, аб чысціні і ўладкаванні памяшканняў, аб якасці паслуг, забеспячэнніі бібліятэкі і іншых аспектах. На аснове гэтых дадзеных карэктуецца зместы курсаў, можа памяняцца склад педагогаў, відэазмяняюцца ўласныя курсы (непатрэбныя могуць замяніць карыснымі) і іншае. Акрамя таго, меркаванне студэнтаў абавязкова патрабуецца пры пераатэстацыі еўрапейскага ВНУ і асобных яго спецыяльнасцяў. У працэсе абмеркаванняў прадстаўнікі атэстацыйнай камісіі пытаюць навучэнцаў аб планах і магчымасцях далейшага працаўладкавання, асабістых планах на будучыню і іх рэалізацыі.

Што з гэтага атрымліваецца

Пасля таго, як навучальны курс скончаны, але адзнакі яшчэ не прастаўленыя, студэнтам прапануецца запоўніць невялікі ананімны апытальны ліст і ацаніць, наколькі яны засталіся задаволеныя. У такіх апытаннях ўлічваецца наведвальнасць, агульная акадэмічная нагрузка ў гадзінах, задаволенасць вучэбным матэрыялам і метадамі навучання. Каментары, якія пакідаюць студэнты, вельмі важныя для паляпшэння курсу. Па выніках апытання цэлага патоку выкладчыкі сустракаюцца з прадстаўнікамі студэнтаў.

– Пытанні абмяркоўваюцца самыя розныя! – Кажа студэнтка Антонія з Балгарыі. – Аднойчы ў нас на занятку склалася вельмі неадназначная сітуацыя. Студэнты павінны былі рабіць невялікія прэзентацыі, быў ліміт часу – дваццаць хвілін. Некаторыя групы не ўкладваліся ў адведзены час і зацягвалі даклады,

вядома, гэта шмат каго раздражняла. І калі чарговая група перавысіла ліміт часу, у аўдыторыі раздаўся званок нечага мабільнага тэлефона. Аказалася, што гэта сам прафесар усталяваў будзільнік на сваім мабільным. Гэты гук чуўся прыкладна хвіліну, і ніхто не мог зразумець, у чым справа. Калі студэнт, які адказваў у дошкі, папрасіў выключыць тэлефон, прафесар паведаміў, што іх час выйшаў, і папрасіў вызваліць аўдыторыю для наступнай групы. Хлопцы адчулі сябе абражанымі і мы, аднакурснікі, у далейшым назіралі дыскусію на фэйсбуку, якая праходзіла ў грубых выразах. Многія студэнты былі на баку прафесара, але, нягледзячы на ​​тое, што ён асабіста папрасіў прабачэння перад кожным студэнтам у той групе, яны засталіся ім вельмі незадаволеныя. Мы, атэстуючыя, выказалі сваё меркаванне аб дадзенай сітуацыі і сумесна з выкладчыкамі курсу знайшлі рашэнне.

Себастыан з Даніі упэўнены, што такія сустрэчы атэстуючых і выкладчыкаў вельмі важныя.
– Гэта жа погляд з боку! У студэнтаў ёсць магчымасць параўноўваць педагогаў паміж сабой і параўноўваць

якасць выкладаемага матэрыялу па розных прадметах. Аднойчы я быў атэстуючым па прадмеце, структура якога амаль у дакладнасці паўтарала папярэдні курс. Выкладчыкі гэтых прадметаў нават не здагадваліся пра тое, што іх праца так падобная! Пасля нашых сустрэч яны змянілі матэрыял, і наступным студэнтам ўжо не прыйшлося праходзіць двойчы адно і тое ж. Яшчэ была сітуацыя, калі студэнты па выніках курсу папрасілі памяняць лектара: аспірант спраўляўся з гэтай задачай значна горш, чым прафесар. Аднойчы ў нас быў эксперыментальны пісьмовы экзамен у выглядзе тэставання: за кожны правільны адказ налічаўся бал, а за кожны няправільны адказ адзін бал здымаўся, прычым прапусціць якой-небудзь пытанне было нельга. Многія навучэнцы ў той год былі вымушаныя пайсці на пераздачу, і калі б не скаргі, гэты від іспыту даставіў б шмат клопатаў будучым студэнтам.

Стэфанія з Румыніі на правах атэстуючага ў розны час мела зносіны з педагогамі, з куратарам праграмы і нават з прадстаўнікамі Міністэрства адукацыі Швецыі, калі яе універсітэт праходзіў пераатэстацыю.
– Мне вельмі падабаецца падобная практыка і тое, што меркаванні студэнтаў сапраўды ўлічваюцца. Напрыклад, пры зносінах з куратарам ў канцы навучальнага года мы параўналі розных прафесараў, у якіх за гэты час паспелі павучыцца, і ацанілі пройдзеныя прадметы. Сумесна з намі было прынята рашэнне прыбраць з праграмы навучання адзін з курсаў і заахвоціць педагогаў, стыль выкладання якіх здаўся студэнтам найбольш цікавым! СПры пераатэстацыі маей вучэбнай праграмы ў нас пыталіся пра кар’ерныя магчымасці. Студэнты адказалі, што шанцы на працаўладкаванне былі б вышэй, калі б у вучэбнай праграме была прадугледжана магчымасць праходжання практыкі на прадпрыемстве. І яе потым ўвялі! Склалі спіс арганізацый, якія хацелі б прымаць вучняў на лета або падчас навучальнага года, зацвердзілі план. У нас шмат надзей на гэтыя новаўвядзенні! Спадзяюся, усё атрымаецца!

Дэмакратыя, ці ўлада народа, сапраўды развіта ў еўрапейскіх універсітэтах. А калі такое будзе ў Беларусі? Ніхто не ведае…

Паводле Еўрапульс