Грамадства

Вяртанне Полацка: трыумф Стэфана Баторыя

З часоў бітвы пры Уле 1564 года ўзяцце Полацка 30 жніўня 1579 года стала першым разгромам арміі Маскоўскага царства за ўсю Лівонскую вайну. Менавіта Полацкая кампанія пахавала надзеі Івана IV на пераможнае заканчэнне гэтага бясконцага…
Гісторыя

А з Канстанцыяй Буйло — было? 10 муз Янкі Купалы

У канцы ліпеня “Беларусьфільм” пачаў здымаць серыял пра Янку Купалу “Пакуль будзе неба”. У першы ж здымачны дзень рэжысёр Уладзімір Янкоўскі агарошыў журналістаў: рамантыкі ў жыцці народнага паэта было няшмат, таму пікантныя сцэны кінематаграфістам давялося… выдумаць – паведамляе…
Гісторыя

Хто з нараджэнцаў Беларусі найбольш вядомы ў свеце?

Каманда амерыканскіх дызайнераў, інжынераў і навукоўцаў стварыла некамерцыйны праект The Pantheon з мэтай матэматычна прааналізаваць глабальную культурную спадчыну. Для вызначэння сусветнай вядомасці гістарычных асобаў The Pantheon выкарыстоўвае складаную методыку з двухпавярховымі формуламі. Калі каротка, падлічваецца…
Гісторыя

Сімволіка БНР: ад касы з граблямі да Пагоні

Cёння сімволіка БНР нам падаецца ці не адзіным цалкам зразумелым і безальтэрнатыўным сведчаннем пра тую дзяржаву. Ты можаш не ведаць міністраў і дакладных межаў БНР, але пра Пагоню і бел-чырвона-белы сцяг ведаеш дакладна. Але ці…
Гісторыя

Как литвин спас независимость США. Невероятная история Тадеуша Костюшко

Июнь 1776-го года. Симпатичный 30-летний мужчина сходит на американский берег. Он прибыл сюда только с чистыми и идейными целями — помочь зарождающейся нации в упорной борьбе за свою независимость.
Гісторыя

Як Беларусь стала членам ААН

27 красавіка 1945 года адбылася прыемная для Беларусі, але даволі дзіўная з пункту гледжання сусветнай дыпламатыі падзея. БССР была прызнаная адной з дзяржаў-заснавальніц Арганізацыі Аб’яднаных Нацый. СССР, у які ўваходзілі абедзве рэспублікі, таксама стаў заснавальнікам…
Гісторыя

Азартная геаграфія Літвы і Беларусі

Эпоха Асветніцтва асацыюецца не толькі з бязмежнай верай у чалавечы розум і гуманізм, — гэта яшчэ і вясёлы час. Еўропа канчаткова разняволілася і пачала жыць напоўніцу, не адмаўляючы сабе ў шматлікіх спакусах і заганах. Сярод…
Гісторыя

Memento. 10 фактаў пра Хатынь, якія мусіць ведаць кожны

22 сакавіка спаўняецца 75 гадоў хатынскай трагедыі. У лёсе Хатыні, што між Лагойскам і Плешчаніцамі, спаленай з людзьмі 22 сакавіка 1943, адбілася трагедыя некалькіх соцень беларускіх вёсак. Нават само слова Хатынь зрабілася назоўным.  
Гісторыя

Брестский мир. 100 лет назад: как это было

Предыстория события, которое в буквальном смысле слова изменило европейскую историю и оказало значительное влияние на мировую политику, берет отсчет 20 ноября 1917 года, когда советское правительство отправило в Могилев Верховному Главнокомандующему генералу Николаю Духонину радиотелеграмму…
Гісторыя

Славутасці ВКЛ і РП у Літве, якія мусіць наведаць кожны беларус

Гісторыя ВКЛ і РП – агульная спадчына чатырох народаў: Беларусі, Літвы, Польшчы і Украіны. На жаль, збольшага беларусы ведаюць толькі той кавалак гэтай спадычыны, што знаходзіцца ў межах сучаснай Беларусі. Але не толькі Беларусь багатая…
Гісторыя

Правила Жизни Бориса Кита

Я лично занимался созданием школ. Видимо, знаете Товарищество белорусской школы, Тарашкевича? Мы открыли более 100 белорусскоязычных школ. В Беларуси всегда жили интересные люди. Вспомните хотя бы Казимира Семеновича, изобретателя многоступенчатой ракеты. Он же белорусский да Винчи! Белорусы…
Гісторыя

Сярэднявечныя прыкрасы і вяселле з пахам ладану

Як дзяўчына 800 гадоў таму рыхтавалася да вяселля? Што ёй рабіць са скроневымі кольцамі: заплесці ў касу, падвесіць да наміткі альбо прабіць вушы? Адкуль да нас вазілі ўпрыгожанні і як рабілі падробкі пад іх? Пра…
Гісторыя

Спалілі б, адрэзалі б вуха… Што чакала б сучасных злачынцаў у ВКЛ?

«Наша Ніва» пацікавілася, што чакала б сучасных злачынцаў правапарушальнікаў, калі б іх судзілі згодна са Статутам 1588 года. Тагачасны «крымінальны кодэкс» лічыўся найбольш распрацаваным і дасканалым дакументам свайго часу. Ім карысталіся аж да таго часу,…
Гісторыя

“Дзяды”. История самой старой политической акции Беларуси

Каждый год в конце октября или начале ноября в Минске проходит традиционная акция-шествие под названием “Дзяды”. Это одна из нескольких санкционированных акций оппозиции в год. Последнее время совсем немногочисленная, она выглядит скорее как дань памяти…
Культура

18 фактов о Костюшко. Что нам не рассказали в школе?

2017-ый год объявлен комиссией ЮНЕСКО годом памяти нашего земляка Тадеуша Костюшко. Екатерина II называла его чудовищем. Зато Томас Джефферсон говорил о нём — «чистейший сын свободы». Фигура, значимая для истории не одного государства, он окутан…
Культура

Гарадзельская унія — што, як і навошта

У пачатку кастрычніка 1413 г. паміж нядаўнімі пераможцамі, ВКЛ і Польскім каралеўствам, была заключаная Гарадзельская унія. Сярод іншых вядомых уній — Крэўскай, Люблінскай — яна практычна згубілася і вядомая ў асноўным сваёй назвай. Давайце разам…
Наша Мова

12 берасцейскіх спраў: Дзедзіч прэзентуе гістарычны планіроўшчык

АРР «Дзедзіч» у межах кампаніі «Наша мова» прэзентуе ўнікальны планіроўшчык “Берасцейскія справы” на 2017/2018 гг. 12 месяцаў, 12 берасцейскіх спраў, 12 выбітных асоб. Даведацца больш пра гэтых асоб і іх справы ты зможаш, калі пройдзеш…
Гісторыя

Уладзімір Арлоў: Калі б не Рагнеда, мы б жылі зусім у іншай краіне

Пісьменнік і гісторык Уладзімір Арлоў распавёў, калі і якіх правоў у беларускіх жанчын было больш, як яны перамагалі на рыцарскіх турнірах і што крыецца за часам патухлымі вачыма беларускіх мужчын.
Гісторыя

Рэфарматар, дыпламат, медыятар: жыццё Мікалая Радзівіла Чорнага

Жыццё Мікалая Радзівіла Чорнага выпала на апошнія дзесяцігоддзі незалежнасці Вялікага Княства Літоўскага. І завяршылася акурат перад Люблінскай уніяй, калі маштабы гэтай незалежнасці рэзка скараціліся. За сваё жыццё Чорны паспеў пабыць вайскоўцам, дыпламатам, пакінуць след у…
Гісторыя

Як адпачывала шляхта 300 гадоў таму

Сёння, зайшоўшы ў хату або кватэру, мы неяк машынальна націскаем кнопку тэлевізара ці камп’ютара. Яны зрабіліся для нас звыклым спадарожнікам у баўленні вольнага часу. А як адпачывала доўгімі цёмнымі вечарамі шляхта, якая жыла адасоблена ў…
Гісторыя

Соф'я Вітаўтаўна і яе сын

Дачка вялікага князя литоўскага, Соф’я Вітаўтаўна, пражыла свой век далёка ад родных мясцін, але стала значнай фігурай у гісторыі суседняй дзяржавы.