Новая пагроза інтэрнэта

Байнэт захіснула хваля тролінга. Мяркуючы па дынаміцы ўзрастання градуса хамства і абразаў у інтэрнэт прасторы, шматлікім сайтам прыйдзецца перагледзіць падыход да мадэрацыі.

Вікіпэдыя дае наступнае вызначэнне тэрміну: Троллінг (ад англ. Trolling – лоўля рыбы на блясну) – размяшчэнне ў інтэрнэце (на форумах, у дыскусійных групах, у Вікі-праектах, ЖЖ і інш) правакацыйных паведамленняў з мэтай выклікаць флейм, канфлікты паміж удзельнікамі, абразы і г.д. Асобу, якая займаецца тролінгам, называюць троллем, што супадае з назвай брыдкай міфалагічнай істоты. Феномен з’явіўся яшчэ ў пачатку 90-х гадоў мінулага стагоддзя ў Usenet і першапачаткова ўзнік як забаўка.

Але сапраўды масавы і добра арганізаваны характар троллінгу надала яго камерцыялізацыя. Мэты перад прафесійнымі тролямі могуць стаяць самыя розныя і ў залежнасці ад сітуацыі могуць прымяняцца розныя метады. Пры ўсёй знешняй несур’ёзна прафесійнае троллінг здольны нанесці ўрон сайце нашмат большы чым спам, хакерскіх ўзлом або DdoS-атака. “Жартаўнікі” б’юць у самае ўразлівае месца любога сайту ці кам’юніці – мэтавую аўдыторыю, якая прыходзіць на рэсурс для зносін і пошуку аднадумцаў.

Узбуйненне Байнета і з’яўленне ў сеткі вялікай колькасці новых нявопытных карыстальнікаў стварылі спрыяльныя перадумовы для развіцця прафесійнага троллінга і ў нашай краіне. Але першыя “тлустыя” тролі з-за спецыфікі Беларусі з’явіліся на палітычных рэсурсах яшчэ гадоў 7-8 назад. Народная малва прыпісвае “размаўляючым галовах” аналітычных праграм на БТ першыя спробы троліць на форумах TUT.by і Хартыі. Усё гэта выглядала цікавым міжсабойчыкам, дзе ўдзельнікі форумаў калі не ведалі адзін аднаго ў твар, то здагадваліся хто ёсць хто. А знакаміты Rembo II, упэўнены, сніцца мадэратарам папулярных беларускіх форумаў да гэтага часу.

Сітуацыя ў корані змянілася пасля прэзідэнцкіх выбараў у 2006 годзе, калі інтэрнэт ўпершыню стаў ўплываць на палітычныя працэсы ў Афлайн, а ЖЖ-кам’юніці minsk_by стала сэрцам намётавага гарадка на Кастрычніцкай плошчы. Ужо праз паўгода дзякуючы намаганням запаланіўшых кам’юніці “новых” удзельнікаў ад ранейшай атмасферы ўзаемапавагі і агульнасці інтарэсаў не засталося і следу. Падобныя працэсы назіраліся на ўсіх папулярных пляцоўках Байнета, пры гэтым некаторыя афіцыйныя асобы ў пагонах прагаворвалісь на публічных байнетаўскіх мерапрыемствах аб новых падыходах да працы з інтэрнэт-аўдыторыяй.

Як правіла, у ход ідуць гадамі шліфаваў на удафф.ком прыёмы: абразы, асабістыя выпады, пагрозы, навешванне цэтлікаў (ярлыкоў), зрушэнне тэмы абмеркавання, правакаванне апанента на негатыўныя эмоцыі, стварэнне ілюзіі абмеркавання з загадзя слабой пазіцыяй, выкарыстанне чужых нікнэймов. Троль дзейнічаюць групай і любы наведвальнік, які ўступае з імі ў спрэчку, першапачаткова знаходзіцца ў пройгрышным становішчы. Пасля тыдня такога зносін у наведвальніка выпрацоўваецца трывалае непрыманне сайта, адчуванне адзіноты і ўласнай маргінальнай. Пры бескантрольнай актыўнасці троляў на форуме сайта з абмеркавання выпадаюць ўсе нявопытныя карыстальнікі, якіх у любога сайта да 90%, застаюцца ж толькі прафесійныя правакатары і “пражжоныя” пастаянныя ўдзельнікі. З боку такой форум нагадвае бітву павукоў у банку і нічога акрамя пачуцця агіды ў большасці наведвальнікаў не выклікае. Ці зможа інтэрнэт-рэсурс доўга ў такой сітуацыі заставацца папулярным?

Частка найстарэйшых інтэрнет-пляцовак Байнета пайшла па шляху прэмадэрацыі або жорсткай мадэрацыі палітычных тэм. TUT.by, Хартыя’97, Onliner.by выпрацавалі ўласныя прынцыпы работы з аўдыторыяй і ўвялі пэўныя абмежаванні. Трэба адзначыць, такі падыход дае вынік. Аўдыторыя, якую ўладальнікі рэсурсаў лічаць мэтавай, адносна камфортна адчувае сябе на такіх сайтах, наведвальнасць расце, фарміруецца лаяльнае кам’юніці. Як прыклад альтэрнатыўнага падыходу – каментары на “Беларускам партызане”. Апошні артыкул сайта аб цэнзуры ў Байнэце стаў Спускавым механізмам і адначасова кунсткамерай ўсіх магчымых варыянтаў прымітыўнага троллінга.

Мяркуючы па дынаміцы павелічэння градуса хамства і абраз на форумах Байнета перад будучымі выбарамі, перагледзець падыход да мадэрацыі вымушаныя будуць і іншыя ўдзельнікі.

Але сапраўды новым і перспектыўным для Беларусі уяўляецца камерцыйны бізнес-троллінг. А складаная эканамічная сітуацыя і наяўнасць вялікай колькасці блогераў ствараюць спрыяльную глебу для бурнага росту напрамкі. На рынку ўжо з’явіліся прапановы па так званага схаванаму маркетынгу і правядзенні рэкламных кампаній у блогах. Дасведчаныя карыстальнікі павінны былі заўважыць пакуль няшматлікія, але настойлівыя спробы прасоўваць праз блогі сэрвісы вядомых у Байнэце праектаў. На чарзе паўнавартаснае заплёвыванне канкурэнтаў, выкрыцці і судовыя разборы.

Паводле electroname.com
Пераклад dzedzich.org