Маразы слабеюць, затым зноў ўзмацняюцца. Чым мацней мароз, тым складаней цела падтрымліваць працу ўнутраных органаў. Як яму дапамагчы?
1. Галоўнае – цяпло апранацца. Лепш, калі апранутыя вы будзеце па прынцыпе «капусты» (паміж пластамі адзення утвараецца паветраная праслойка, што ўтрымлівае цяпло) – у 3-4 пласта. Абутак павінен быць свабодным і непрамакальным. Шкарпэткі і вусцілкі абавязковыя (на ногі 2 пары шкарпэтак – спачатку баваўняныя, потым шарсцяныя).
2. Не карыстайцеся ўвільгатняючымі крэмамі.
Вада, якая змяшчаецца ў іх, на марозным паветры замярзае і літаральна раздзірае валакна скуры знутры. Абмаражэнне ўвільготненай скуры практычна гарантавана!
3. Не паліце на марозе – гэта аслабляе перыферыйных цыркуляцыю крыві і робіць канечнасці ўразлівымі да абмаражэнню. Курэнне на марозе небяспечна і для зубной эмалі – чаргаванне ўздзеяння халоднага паветра і гарачага тытунёвага дыму прыводзіць да развіцця на ёй расколін і карыесу.
4. Ніякага алкаголю!
Абараняючыся ад прамярзання, арганізм уключае рэжым дрыгацення, падчас якога выкідваюцца гармоны, якія спрыяюць выпрацоўцы цяпла.
5. Не прымайце часта душ!
Разаграваючы эфект душа доўжыцца каля часу. Калі выйдзеце на вуліцу адразу пасля водных працэдур – немінуча прастудзіцеся. Рэзкі перапад тэмпературы выклікае звужэнне сасудаў, а потаадлучэнне на марозе спрыяе хуткай аддачы цяпла. З-за зманлівага адчуванні ўнутранага цяпла вы можаце прапусціць першыя «званочкі» абмаражэння.
6. Не насіце металічныя ўпрыгажэнні.
Яны астываюць хутчэй цела і пачынаюць «прыліпаць» да скуры.
7. Ніколі не выходзьце на мароз галодным.
У рацыёне абавязкова павінны быць: мяса, рыба, лустачка сала, лыжка мёду і жменя сухафруктаў, у адваротным выпадку чалавек будзе моцна мерзнуць.
8. Не займайцеся фізічнымі нагрузкамі.
Даследаванні паказалі – фізічныя нагрузкі ў халоднае надвор’е могуць прывесці да сардэчна-сасудзістых праблемаў нават у здаровых людзей.
9. Калі маразы суровыя, пажылым і малым людзям на вуліцу лепш не выходзіць. А людзям сярэдняга ўзросту лекары раяць знаходзіцца на марозе не больш за 30 хвілін і пастаянна правяраць адчувальнасць пальцаў на руках і нагах. Калі з’явілася паколванне, хваравітасць – неадкладна адпраўляецца ў цёплае памяшканне.
10. На марозе рухайцеся – гэта паляпшае кровазварот.
11. Хавайцеся ад ветру – верагоднасць абмаражэння на ветры значна вышэй.
Як абараніць твар?
– Прайдзіце некаторую адлегласць, моцна нагнуўшыся наперад, або зрабіце 10-20 глыбокіх нахілаў. Можна расцерці змёрзлы ўчастак мяккай тканінай. Снегам гэта рабіць нельга: ён ўзмоцніць астуджэнне і можа пашкодзіць скуру.
– У моцны вецер твар варта абараніць з дапамогай маскі з шчыльнай тканіны, таксама не саромейцеся закрываць твар шалікам да самых вачэй.
Як адагрэць змёрзлыя рукі і ногі?
Калі голыя рукі патрапілі ў снег, не марнуйце час, спрабуючы сагрэць пальцы, сціскаючы іх у кулакі; не варта спадзявацца сагрэць рукі з дапамогай махаў.
– Саграваць змёрзлыя пальцы лепш за ўсё цяплом ўласнага цела, засунуўшы кісці рук пад вопратку. Рукавіцы ці пальчаткі варта апранаць толькі пасля таго, як рукі высахнуць і сагрэюцца.
– Змёрзлыя рукі трэба расціраць.
– А можна грэць і ў вадзе. Спачатку можна пад халодную ваду, гэта значыць давесці, калі адчувальнасць ўжо з’яўляецца, а пасля гэтага можна дадаваць ваду і гарачэй, а соваць рукі пад гарачую ваду ні ў якім разе нельга.
– Ногі можна паспрабаваць сагрэць пампаваннем з пятак на наскі. Калі пальцы пачынае ламаць, трывайце боль і працягвайце рух.
– Можна таксама прыпасці да батарэі або апусціць ногі ў таз з гарачай вадой.
Як адагрэць змёрзлага чалавека?
– Найбольш эфектыўная ванна (не больш за 40 ° С) або абкладанне пацярпелага намочаным у гарачай вадзе ручнікамі і прасніцамі. Тканіна па меры астывання трэба мяняць на гарачую. Астыўшая тканіна ўзмацняе пераахаладжэнне.
– Адначасова можна асцярожна масажаваць канечнасці пацярпелага. Ногі лепш прыпадняць, каб накіраваць крывацёк да галавы і цела. Абаграванне павінен быць раўнамерным і паступовым. Медыкі папярэджваюць, што пры моцным агульным пераахаладжэнні нагрэў асобных участкаў цела смяротна небяспечны.
– Пасля таго як пацярпелы сагрэўся і прыйшоў у сябе, яго варта напаіць гарачай салодкай гарбатай або кава, ад алкагольных напояў лепш устрымацца, калі няма млоснасці і ваніты – накарміць. Затым забяспечыць поўны спакой на працягу не менш за суткі ў цяпле ў гарызантальным становішчы. Першыя некалькі гадзін побач з пацярпелым пажадана знаходзіцца здароваму чалавеку, які зможа кантраляваць яго стан.
– Часта абмаражэнне для пацярпелага адбываецца незаметна. Таму калі ў навакольных вас людзей раптам збялелі мочкі вушэй, кончык носа, падбародак, шчокі, важна адразу паведаміць ім пра гэта.
Калі аўтамабіль заглух у шляху:
– Не панікуйце, паспрабуйце максімальна дакладна вызначыць сваё месцазнаходжанне. Калі ў машыне няма навігатара, азірніцеся па баках, каб знайсці якія-небудзь арыенціры, успомніце, які апошні населены пункт і як даўно вы праязджалі.
– Паведаміце пра паломку і вашым месцазнаходжанні ў службу экстранай дапамогі па тэлефоне 112 або ў ДАІ па тэлефоне 102 (кароткія нумары экстранных службаў даступныя і карыстальнікам мабільнай сувязі);
– Калі вы вырашылі пачакаць дапамогі ў машыне, старайцеся не спаць. Прыняўшы рашэнне ісці, прытрымлівайцеся дарогі.
Выконвайце гэтыя простыя правілы, тады вам лягчэй будзе перанесці гэтую суровую зіму.
Будзьце здаровыя, беражыце сябе і сваіх блізкіх 🙂